In Friesland vind je het stadje Stavoren. Een stad die vroeger bekend stond als een springlevende handelsstad. De kooplieden die er woonden verdienden zoveel geld, dat ze schathemeltjerijk werden. Een groot aantal rijke inwoners van Stavoren dachten dat ze vele malen belangrijker waren dan de andere mensen in hun omgeving. Een vrouw die het wel heel bont maakte, was het vrouwtje van Stavoren. Of het vrouwtje van Stavoren echt heeft bestaan is de vraag. Ze heeft in ieder geval de hoofdrol gekregen in een sage*.
Het vrouwtje van Stavoren was een rijke koopmansweduwe. Ze woonde in een huis met gouden vloeren en zilveren muren. De vrouw bezat meer schepen dan alle kooplieden van de stad tezamen. De weduwe was dus enorm rijk en ze werd met de dag rijker. Toch was de vrouw niet tevreden.
Het kostbaarste op aarde
Ondanks haar rijkdom, wilde de vrouw het kostbaarste op aarde bezitten. Wat dit was, wist ze zelf ook niet en dus gaf ze een kapitein de opdracht om het te vinden. De koopmansweduwe liet het schip van de schipper voor vertrek volladen met goudstaven. Met het goud kon de kapitein het kostbaarste op aarde kopen.
De kapitein had geen idee wat hij het vrouwtje van Stavoren moest brengen. Hij reisde naar Zweden, Duitsland, Rusland, Egypte, Turkije en China, maar nergens vond hij iets dat goed genoeg was.
Graan uit Danzig
Na maanden varen gaf de kapitein het bijna op. Hij zou nog één keer naar Europa varen, om hier nogmaals op zoek te gaan. De kapitein bracht een bezoek aan de beroemde handelsstad Danzig. Hier zwierf hij dagen rond, op zoek naar iets dat goed genoeg zou zijn voor de koopmansweduwe.
Uiteindelijk keerde de kapitein terug met een lading graan uit Danzig. Dit leek hem waardevoller dan goud. Een korrel zou in de aarde immers ontkiemen tot een prachtige gouden graanhalm vol nieuwe tarwekorrels.
Het graan overboord
Het vrouwtje van Stavoren was woedend toen de schipper haar vertelde wat hij had gekocht. Ze vroeg de schipper aan welke zijde het graan aan boord was gekomen. Dit bleek stuurboordzijde te zijn. Vervolgens gaf de koopmansweduwe de schipper de opdracht om het graan overboord te gooien aan de bakboordzijde.
Een voorbijganger die dit hoorde smeekte haar om het graan niet overboord te gooien. Immers, het graan zou haar als goud toeschijnen, wanneer zij zelf ooit in bedelstand zou vervallen. Hierop haalde het vrouwtje van Stavoren haar gouden ring uit haar zak. Ze sprak de woorden: “Net zomin dat ik deze gouden ring ooit nog terug zal zien, zal ik in de bedelstand vervallen.”
Geld maakt niet gelukkig
Wat de Vrouwe onvoormogelijk hield, gebeurde. Op een dag vond een van haar dienaren een gouden ring in de maag van een vis. Het bleek de gouden ring van het vrouwtje van Stavoren te zijn. Vanaf dat moment keerde haar lot. Zij eindigde in grote armoede. En de mensen in Stavoren? Die keerden haar de rug toe.
Er wordt vaak gezegd dat geld niet gelukkig maakt, en het verhaal van het Vrouwtje van Stavoren bewijst dit meer dan eens.
* *Er zijn (zoals dit vaker het geval is bij sages) veel varianten van dit verhaal in omloop. Wij kunnen dus niet garanderen dat bovenstaand verhaal volledig/correct is.