Op 4 mei herdenken wij de oorlogsslachtoffers en op 5 mei dit jaar vieren wij 76 jaar vrijheid. Vanwege de coronamaatregelen is er een aangepast programma. De herdenkingen en het vieren van onze vrijheid vindt voornamelijk thuis en digitaal plaats, toch zijn er ook enkele buitenactiviteiten. Hieronder een overzicht.
Herdenking live bij Omrop Fryslân op 4 mei
Op 4 Mei 2021 worden de slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog herdacht. De Dodenherdenking wordt in Fryslân live uitgezonden door Omrop Fryslân. In de Prinsentuin in Leeuwarden spreekt voorzitter van de provinciale herdenking, Sybrand Buma, zijn herdenkingsrede uit. Friese Ambassadeur van de Vrijheid De Kast zorgt voor de muzikale ondersteuning. De uitzending start om 19:00 uur.
Bevrijdingsdag op 5 mei
Het 76ste jaar van onze vrijheid wordt ingetogen gevierd. In Fryslân wordt er op verschillende wijzen aandacht aan besteed. Een aantal van de activiteiten worden hieronder genoemd.
Vrijheidsmaaltijdsoep
Vrijheidssoep op Bevrijdingsdag 2021. Op 5 mei gaan legervoertuigen volgeladen met blikken soep op pad in Fryslân om bij 10.000 senioren en zorgmedewerkers soep te bezorgen. In voorgaande jaren werd een gezamenlijke maaltijd georganiseerd, vanwege de coronacrisis is dit het alternatief. Het is een initiatief van de Seniorenbond en Van Smaak. Thuis mee-eten? Het recept komt van Yvette van Boven en kan gevonden worden op de Bevrijdingsfestival Fryslân website.
Friese luisterplekken op de internationale herdenkingswandelroute
Wie Bevrijdingsdag (of een andere dag) eropuit wil, kan bijvoorbeeld naar de nieuw in gebruik genomen luisterplekken van de Liberation Route Europe (LRE) in Fryslân te gaan. De LRE is een 3000 kilometer lange internationale herdenkingswandelroute die voor zover mogelijk dezelfde weg volgt die de geallieerden vanaf 6 juni 1944 tot het einde van de oorlog aflegden. De Friese luisterplekken zijn te vinden bij het Kazemattenmuseum in Kornwerderzand en het Bunkermuseum Schlei op Schiermonnikoog. Hier vind je informatiepanelen en audioverhalen.
Openluchtexpo: ‘Wy koenen der noch wol ien by ha’
Openluchtexpositie over Joodse onderduikkinderen. De serie levensgrote portretten van Joodse onderduikkinderen zijn tot eind mei te zien in het Friese landschap. De kinderfoto’s staan op veertien verschillende locaties waar de kinderen ooit in de Tweede Wereldoorlog zaten ondergedoken. Friese gezinnen namen ondanks het gevaar een Joods kindje in huis. Er zijn portretten in Sneek, Joure, Leeuwarden, Bolsward, Raerd, Burgwerd, Easterwierrum, Drachtstercompagnie, Holwerd, Blija en Ferwerd te zien. Routes zijn samen te stellen via deze website.
©Foto: Hoge Noorden / Jacob van Essen
Wandel/fietsroute met thema 1940-1945 rondom Feanwâlden
Stichting De Schierstins heeft een nieuwe route gemaakt die over de periode van de Duitse bezetting gaat. Het traject is voorzien van informatie over oorlogsslachtoffers, een Joodse onderduiker, een vroege verzetsman, evacuees en een hinderlaag voor Duitse soldaten. De routebeschrijving kan tijdens openingstijden aan de balie bij De Schierstins afgehaald worden. Daarnaast liggen ze in een speciale brievenbus aan het hek. Start van de route is het parkeerterrein van De Schierstins in Feanwâlden. Men kan kiezen uit een 4 of 6 kilometer lang traject.
Bezoek het wapendroppingsveld in Ketliker Skar
In natuurgebied Ketliker Skar van It Fryske Gea zijn in 1944 drie succesvolle wapendroppings geweest. Op de plek waar de wapens werden gedropt staan drie kunstwerken; alle drie een reconstructie van de wapendroppingskoker op een paal van 3 meter 60 hoog. Bij de palen zijn audioverhalen te beluisteren. Meer informatie vind je hier.
Oorlogsroute door Leeuwarden
Op verschillende plekken in de Leeuwarder binnenstad met een relatie tot de Tweede Wereldoorlog worden door het Bevrijdingsfestival Fryslân in samenwerking met het Historisch Centrum Leeuwarden levensgrote foto’s geplaatst. Via Q&R-codes op de borden is meer achtergrondinformatie te verkrijgen. De borden met foto’s zijn tot en met 12 mei te bekijken. Meer informatie vind je hier.
Bevrijdingsfestival live bij Omrop Fryslân
Op Omrop Fryslân is op 5 mei een live-uitzending van het Bevrijdingsfestival te zien, met bijzondere verhalen en interviews en mooie muziek. Muzikale bijdragen komen onder meer van Tino Martin, Davina Michelle, De Kast, Wulf, Boaz, Electric Hollers en Wiebe Kaspers. De uitzending is hier te zien.
Informatie over Bevrijdingsfestival Friesland is hier te vinden.
Virtueel bezoek aan Fries Verzetsmuseum
Hoewel het museum momenteel nog gesloten is, is het toch mogelijk om virtueel het Fries Verzetsmuseum te bezoeken, via virtueletour.friesverzetsmuseum.nl. Ook heeft het Fries Verzetsmuseum de vernieuwde website oorlogsschriften.nl gelanceerd. De oorlogsschriften zijn tien dagboeken van de tiener To Hofstra uit Sneek, geschreven tussen mei 1940 tot maart 1946. De dagboeken bevatten een schat aan informatie over de ontwikkeling van de oorlog in Friesland en in heel Nederland.
Digitale expo: ‘Wy kinne der noch wol ien by ha’
Zou ik mijn kind aan een vreemde meegeven? Zou ik met gevaar voor eigen leven een kind opnemen in mijn gezin? Met deze dilemma’s werden Joodse gezinnen en Friese pleeggezinnen geconfronteerd in de Tweede Wereldoorlog. Naast de fototentoonstelling is er ook de digitale tentoonstelling ‘Wy kinne der noch wol ien by ha’, die te zien is op de website van Tresoar. Hier worden de verhalen van achttien van deze kinderen en hun Friese helpers verteld. Bovendien vertelt smokkelkind Fred van Vliet in een nieuwe podcast zijn indrukwekkende verhaal.
Onthulling gedenkraam Stichting Friesland 1940-1945: belofte 75 jaar gestand gedaan
Op donderdag 6 mei 2021 zal op de eerste verdieping van celblok H van de Blokhuispoort n Leeuwarden de plechtige onthulling plaatsvinden van een gedenkraam dat herinnert aan het werk van de Stichting Friesland 1940-1945. De Stichting, op 6 mei 1946 opgericht, heeft als primaire taak het verzorgen van de nagelaten betrekkingen van verzetsmensen uit de Tweede Wereldoorlog. Dat hadden de illegale werkers elkaar onderling beloofd: we zullen altijd zorgen voor degenen die je achterlaat. Voor de uitvoering van die belofte is de stichting opgericht. Nu, na 75 jaar loopt die taak ten einde. Het gedenkraam is dan ook te zien als een slotakkoord van driekwart eeuw betrokkenheid bij de nazorg van het verzet in de jaren ‘40-’45.
De plechtigheid begint om 16.15 uur en zal live uitgezonden worden door Omrop Fryslân.